บันทึกการอบรมที่ผ่านมา

23 มิ.ย.51  ที่อุทยานการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (พัทยา) สำนักข่าวประชาไท ร่วมกับสำนักบัณฑิตอาสาสมัครเพื่อสังคมมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สำนักข่าวประชาธรรม จัดค่ายอบรมเชิงปฏิบัติการนักข่าวพลเมือง ครั้งที่ 1 (ด้านพลังงาน) ระหว่างวันที่ 23-26 มิ.ย.โดยมีผู้เข้าร่วมจากเครือข่ายในพื้นที่จังหวัดต่างๆ กว่า 20 คน มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาทักษะการเขียนข่าวและการเผยแพร่ข่าวสารข้อมูลผ่านช่องทางต่างๆ ให้แก่ประชาชนในพื้นที่ปัญหาผลกระทบจากแผนพัฒนาพลังงาน โดยเฉพาะทางอินเตอร์เน็ตซึ่งเปิดโอกาสให้สามารถสร้างพื้นที่เองได้อย่างหลากหลาย ในวันแรกของการอบรม สุกรานต์ โรจนไพรวงศ์ จากกลุ่มรณรงค์มลภาวะอุตสาหกรรม ได้กล่าวถึงภาพรวมของปัญหาด้านพลังงานเรื่อง “จิ๊กซอว์พลังงานไทย“ ว่า นโยบายด้านพลังงานถูกกำหนดโดยผู้เล่นหลักจากฝ่ายรัฐและเอกชน โดยยังขาดการมีส่วนร่วมจากประชาชนอย่างสำคัญ ส่วนใหญ่การมีส่วนร่วมของประชาชนจะเป็นไปในเชิงรับ โดยเฉพาะผู้บริโภคซึ่งเป็นกลุ่มใหญ่สุดนั้นก็ขาดการมีส่วนร่วม มุ่งแต่ “ใช้“ พลังงานเพียงอย่างเดียว สุกรานต์กล่าวต่อว่า นอกจากนี้โครงการพลังงานโดยเฉพาะเรื่องไฟฟ้า นโยบายที่วางไว้มักให้เหตุผลว่าเพื่อรองรับการพัฒนา แต่พบว่าหลายกรณีโครงการพลังงานมีบทบาทในการกระตุ้นการพัฒนามากกว่า ดังนั้น ชุมชนจึงไม่ได้สู้กับโรงไฟฟ้าเท่านั้นแต่สู้กับ “การพัฒนา“ ด้วย โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีแผนพัฒนาขนาดใหญ่จะถูกใช้เป็น “หัวรถจักร“ นอกเหนือจากนั้น โครงการพัฒนายังมีเป้าหมายในตัวเองด้วยเพราะเกี่ยวข้องกับผลประโยชน์เบื้องหลังจึงไม่น่าแปลกใจที่จะมีโรงไฟฟ้าโผล่มาทั้งที่ไม่อยู่ในแผน ขณะเดียวกันแผนต่างๆ ก็มีการปรับ ผนวกกันเป็นแผนใหม่ๆ ตลอดเวลาล่าสุดมีการขยายปิโตรเคมีระยะที่ 3 ที่มาบตาพุด พื้นที่ใกล้เคียงและมุ่งขยายสู่ภาคใต้ตอนบน แผนฮับพลังงานสมัยรัฐบาลทักษิณขณะนี้ก็ถูกรวมมาเป็นโครงการพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันตก มีอุตสาหกรรมเหล็กเป็นหลักเชื่อมโยงกับอุตสาหกรรมพลังงาน สุกรานต์ยังกล่าวโยงถึงเป้าหมายของนักข่าวพลเมืองด้านพลังงานว่า การต่อสู้ของชาวบ้านในพื้นที่อยู่บนฐานที่ว่า ทำอย่างไรพื้นที่ต่างๆ จะไม่ถูกกระทำมากมาย ขณะที่ผู้บริโภคไม่รู้สึกอะไรด้วยเลย โดยอุปสรรคหนึ่งของประเด็นด้านพลังงานคือ ที่ผ่านมาถูกทำให้เป็นเรื่องเทคนิคที่ซับซ้อน ซึ่งในความเป็นจริงไม่จำเป็นต้องรู้ เรื่องเทคนิคอย่างมากมายก็ได้ แต่ขณะเดียวกันก็คงไม่เพียงพอเช่นกันที่จะบอกว่า “อย่าเป็นบ้านฉัน“ เพราะไม่ว่าที่ไหน การลงทุนก็พร้อมจะไป ถ้ามีปัจจัยการลงทุนเอื้ออำนวย “ชาวบ้านสู้เองก็คงจะไม่ไหว ต้องทำงานสื่อสารเพื่อให้ผู้บริโภคเห็นอะไรมากขึ้น และเห็นจนระดับที่รู้สึกกับมันมากขึ้น” สุกรานต์กล่าว แสงจันทร์ สีดำ…